Γνώμη προς θεματοδότη της πανελλαδικής εξέτασης Φυσικής 2024

Ακόμη κι αν έχεις διαβάσει όλα τα φροντιστηριακά βιβλία φυσικής Γ Λυκείου,

ακόμη κι αν έχεις λύσει όλες τις ασκήσεις που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο και που απευθύνονται σε παιδιά της Γ Λυκείου,

ακόμη κι αν έχεις διδάξει χρόνια φυσική στην τάξη αυτή, 

αυτά ως προσόντα είναι καλά αλλά όχι αρκετά για έναν θεματοδότη πανελλαδικής εξέτασης Φυσικής.

Ο θεματοδότης πρέπει να κατέχει σε επίπεδο (καθαρής) Θεωρητικής Φυσικής όλα τα φυσικά φαινόμενα που αποτελούν την εξεταστέα ύλη των παιδιών.  Και τούτο γιατί μόνο η Θεωρητική Φυσική μπορεί να εξασφαλίσει ότι

α) Δε θα μεγεθυνθούν τα επιστημονικά λάθη του σχολικού βιβλίου ώστε να μετατρέψουν την εξέταση Φυσικής σε φυσική κωμικότητα.
 
β) Θα αποκτήσει μεγαλύτερη αξία η προσπάθεια των παιδιών ώστε να μην εισάγονται σε σχολές συναγωνιζόμενα σε θέματα διογκωμένων επιστημονικών λαθών και επιστημονικοφανών απατών όπως είναι π.χ. η παράγραφος του σχολικού βιβλίου «Συμβολή δύο κυμάτων στην επιφάνεια υγρού»

γ) Θα εξασφαλιστεί η αξιοπρέπεια των βαθμολογητών καθώς δε θα αναγκαστούν να εκλάβουν το λάθος ως σωστό και το σωστό ως λάθος, υπακούοντας στις ανεύθυνες εντολές της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων.

δ) ...
.....................

Αν παρόλα αυτά επιδιώξεις και οριστείς θεματοδότης προσπάθησε τουλάχιστον να βάλεις θέματα όσο πιο κοντά στο σχολικό βιβλίο.
Μην αναζητήσεις «δήθεν πρωτότυπες ασκήσεις υπερπαραγωγές» με αδιανόητες συνθέσεις (τύπου "όλα σε ένα"), γιατί υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να οδηγηθείς και να οδηγηθούμε στο γελοίο ή/και στα επιστημονικά λάθη και τότε η βλάβη στη λυκειακή φυσική θα γίνει ακόμη πιο μεγάλη.
Το μεγαλοφυές και το όμορφο στη Φυσική είναι τις πιο πολλές φορές απλό και με αυτό αξίζει να ασχοληθούν τα παιδιά και οι καθηγητές τους.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ευθύνη κάθε θεματοδότη είναι πάρα πολύ μεγάλη αλλά συγχρόνως και πάρα πολύ προσωπική, έστω κι αν δίπλα του υπάρχουν και άλλοι Φυσικοί μεταξύ των οποίων σχολικός σύμβουλος και πανεπιστημιακός καθηγητής.
Η μέχρι τώρα εμπειρία δείχνει ότι αρκετές φορές η παρουσία όλων αυτών κατά την εξαγωγή των θεμάτων φυσικής δεν απέτρεψε λάθη, απάτες, υπερβολές, κωμικότητες.

Για παράδειγμα ας πάρουμε το Θέμα Γ των πανελλαδικών εξετάσεων Φυσικής του 2017 (για να μην πάμε σε επιστημονικοφανή απάτη όπως π.χ. εκείνη του θέματος Β1 του 2018)

Το θέμα Γ του 2017 δεν ήταν ούτε επιστημονική προσέγγιση, ούτε πειραματική ανοχή, ούτε διδακτική επιλογή. Ήταν ένα τεράστιο επαναλαμβανόμενο επιστημονικό λάθος κι ας ήταν παρόντες (μαζί με τους θεματοδότες) και άλλοι Φυσικοί όταν "έβγαινε" το εν λόγω θέμα.

Θέμα Γ φυσικής του 2017 και σχόλια

.........................

ΣΚΕΨΟΥ θεματοδότη...

ΣΚΕΨΟΥ πόσες ασκήσεις κυκλοφορούν γύρω μας ως «πρωτότυπες και ευφυείς και καταπληκτικές και ... » και πόσα παλαμάκια και συγχαρητήρια και ωσαννά ακούστηκαν όταν πρωτοεμφανίστηκαν, ενώ στην ουσία δεν είναι τίποτε άλλο εκτός από θεωρητικές και/ή  πειραματικές αρλούμπες, επικίνδυνες για τη σκέψη των παιδιών.

ΣΚΕΨΟΥ πολύ την ευθύνη σου

Και κάτι τελευταίο, που αν θες άκουσέ με

• Το κεφάλαιο των κυμάτων είναι γεμάτο λάθη έως απάτες. Αν πρέπει να απομακρυνθείς, «απομακρύνσου» λίγο ή καθόλου από το σχολικό βιβλίο

• Το κεφάλαιο της κβαντομηχανικής είναι μια ιστορική καταγραφή με ξεπερασμένα στοιχεία και λανθασμένες εκφράσεις εντελώς ακατάλληλα για το 2024 (είναι κάτι σα να διδάσκουμε σήμερα το μοντέλο σταφιδόψωμο ως εικόνα ατόμου). Μην απομακρυνθείς ΚΑΘΟΛΟΥ από το σχολικό βιβλίο.