Το παράδοξο της ταυτότητας
Ποιος/α είσαι;
Ξέρεις ότι υπάρχεις και ότι είσαι εσύ, ακόμη και όταν όλα αλλάζουν γύρω σου. Πώς τα καταφέρνεις και διατηρείς τον εαυτό σου; Ή καλύτερα ποιο πράγμα είναι η ταυτότητά σου, το εγώ σου;
.........
Ο Πλούταρχος σε ένα νοητικό του πείραμα θέτει το ερώτημα ευφυέστατα, κάπως έτσι:
«Ο Θησέας πήγε στην Κρήτη και σκότωσε τον Μινώταυρο με ένα πλοίο. Στο πλοίο με τα χρόνια έγιναν απανωτές επιδιορθώσεις.
Αν όλα όσα χαλάνε πάνω στο πλοίο με τον καιρό αντικαθίστανται με καινούρια πανομοιότυπα κομμάτια, το πλοίο στο τέλος θα τα έχει όλα καινούρια. Το πλοίο αυτό θα είναι ακόμη το πλοίο του Θησέα;
Αν όχι ποιο είναι το οριακό σημείο μετά από το οποίο το πλοίο παύει πλέον να είναι πλοίο του Θησέα;»
.......
Αλήθεια, πόσο παράξενο πράγμα είναι η διατήρηση της ταυτότητάς μας; Ποιο είναι αυτό που τελικά μας δίνει ταυτότητα;
..............
Η γνώμη μου
α) Κάποτε στα Λαγκάδια Γορτυνίας έπρεπε να υποστηρίξω με γραπτό μου κείμενο και με συζήτηση την προβολή της ταινίας «Μπλέηντ Ράννερ» που επέλεξα και που ενέκρινε να προβάλλουμε ο σύλλογος διδασκόντων του Σχολείου.
Στο κείμενο για την ερμηνεία της ταινίας που μοιράσαμε τότε στα παιδιά έγραφα περίπου τα εξής:
«........
....... Πότε νομιμοποιείται το χάλασμα μιας «μηχανής»; Πότε νομιμοποιείται η εκμετάλλευση και ο θάνατος ενός «πλάσματος» έστω και τεχνητού; Και ακόμη περισσότερο πότε νομιμοποιείται η καταστροφή μιας ρέπλικας (ενός ανθρώπινου αντίγραφου);
Σε μια τεχνολογία που καταφέρνει να φτιάχνει σχεδόν τα πάντα, κουκουβάγιες, φίδια, καρδιές ανθρώπου, χέρια ανθρώπου, πόδια, αίμα, μυαλά, ανθρώπους ολόκληρους κ.λπ πού εντοπίζεται το εγώ ενός ατόμου, η ταυτότητά του;
Μα προφανώς στις αναμνήσεις του, στις κάθε είδους αναμνήσεις του που περιλαμβάνουν δεξιότητες, φιλοδοξίες, όνειρα, θύμισες κ.λπ...
"...Έχω δει πράγματα που εσείς οι άνθρωποι δε θα τα πιστεύατε. Όλες εκείνες οι στιγμές θα χαθούν σαν δάκρυα στην βροχή..."
λέει ο Μπάτυ, η ρέπλικα, σε μια έκρηξη αυτοολοκλήρωσης της δομής του.
Και τότε που τελειώνει τη φράση του ποιος μπορεί να δει τα δάκρυά του όταν πεθαίνει μόνος μέσα στη βροχή;
....
"...Δεν ξέρω αν είμαι εγώ ή η ανηψιά του Τάρελ"
λέει η Ρέιτσελ η ρέπλικα και, αν μη τι άλλο, εννοεί ότι ταυτίζεται με την ανηψιά, γιατί απλώς κουβαλά (της έχουν εμφυτεύσει) τις αναμνήσεις της ανηψιάς του κατασκευαστή της...»
....
Τελικά η ταυτότητα ενός ατόμου κρύβεται στο παρελθόν του και σε όσα με βάση αυτό ονειρεύεται για το μέλλον του, στις ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ του!
Αν μια τεχνολογία προστάτευε τις αναμνήσεις ενός ανθρώπου ως οργανικό (διαδραστικό κ.λπ) σύνολο και όχι ως απλή καταγραφή (δίσκος pick-up), θα έφτιαχνε αθάνατους.
Θάνατος ενός ανθρώπου είναι η απώλεια των αναμνήσεών του......
..............»
β) Στον κόσμο του Φρανκενστάιν, δεν νοείται μεταμόσχευση εγκεφάλου, αλλά μεταμόσχευση σώματος σε εγκέφαλο, δηλαδή μεταμόσχευση σώματος σε συγκεκριμένες αναμνήσεις....
Η ταυτότητά μας είναι οι αναμνήσεις μας.... Όσες μας έχουν απομείνει κάθε φορά ή όσες καινούριες αποκτήσαμε... Η ταυτότητά μας διατηρείται, αλλάζει ή χάνεται μαζί τους...
.
......
..............
Ένα καλό βίντεο πάνω στο θέμα από τις πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης
.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου